Ezagutzaren garapenak eragina izaten du ezagutza hori sortzen duten zientzietan beraietan, eta horren ondorio da zientzietan espezializazio-esparru edo -atal berriak sortzea. Testuinguru honetan, esan dezakegu astronomiaren alorrean landu ziren lehenengo kontzeptu eta problemak gerora posizio-astronomia deitu den atalekoak izan zirela. Antzinateko gizakia, dena delako zibilizaziokoa, zerutar gorputzen higiduraren erregulartasunaz jabetu eta fenomeno hori aztertzeaz arduratu zen, segur aski askotariko arrazoiek bultzatuta; batzuk praktikoak, eta horien artean egutegia diseinatu beharra izan liteke aipagarrienetakoa; beste batzuk, aldiz, erlijiosoak, espiritualak edo esoterikoak.

Laburtuz, bada, posizio-astronomia da zerutar gorputzen posizioa eta higidura mugatzen eta aztertzen duen astronomiaren atala. Higiduren azterketak berekin dakar, ezinbestez, denboraren neurketaz arduratu behar izatea. Bestalde, izarren eta bestelakoen posizioa zeruan ezberdin ikusten da, Lurreko zer tokitatik begiratzen den; beraz, posizio horien eta behatzaileak Lurrean duenaren arteko erlazioa ere aztertzen du posizio-astronomiak. Azken alderdi horiek berebiziko garrantzia dute orientazio-arazoak ebazteko bidaietan, bereziki, itsas bidaietan, hots, nabigazioan edota topografian.

Astroen posizioak mugatzerakoan, badira hainbat ziurgabetasun-iturri, hala nola Lurraren errotazio- eta translazio-higidurek, zerua gainazal esferikotzat hartzeak eta atmosferak eragindako gorabeherak.

Aztertzen ari garen astronomiaren atalak kontuan hartzen ditu alderdi horiek guztiak, eta ziurgabetasunak ahalik eta gehien murrizteko metodoak garatu ditu. Jakina, eklipsea eta antzeko fenomenoak ere aztertzen ditu.

Posizio-astronomiaren alorrean, astrometria deritzo bereziki astroen posizio zehatza neurtzeko tekniken eta horien aplikatzeko tresneria aztertzen dituen atalari. Dena den, askok sinonimotzat dituzte posizio-astronomia eta astrometria terminoak.

Posizio-astronomiaren oinarrizko elementuak koordenatu-sistemak eta denbora neurtzeko metodoak dira, eta trigonometria esferikoak eskaintzen du horiek garatzeko oinarri analitikoa.

Neurtutako astroen koordenatuak katalogoetan argitaratzen dira komunitate zientifikoak erabili ahal izan ditzan. Ezagutzen diren lehenak bi mila urte luze dituzte. Horietako bat Nizeako Hiparkok eginikoa da, K. a. bigarren mendearen hasieran. 1.080 izar katalogatu zituen, baina ez zen hori izan meritu bakarra. Hiparkok bere neurketak Alexandriako Timokaris eta Samoseko Aristilok aurretik eginikoekin konparatu, eta Lurraren prezesio-higidura aurkitu zuen.

Hemeretzi mende geroago, J. Bradleyk 3.222 erregistroko katalogoa egin zuen, eta lan horretan ari zela, beste bi aurkikuntza garrantzitsu egin zituen: Lurraren translazioaren ondoriozko argi-izpien aberrazioa eta Lurraren nutazio-higidura.

Hemeretzigarren mendearen hasieran, F. W. Besselek Bradleyren katalogoa sistematizatu zuen, eta zuzendu egin zituen atmosferaren errefrakzioak, Lurraren prezesioak eta beste efektu batzuek eragindako erroreak, eta errore instrumentalak zehaztasun handiz kalkulatu zituen. Hori guztia Fundamenta Astromomiae lanean argitaratu zuen 1818an. Neurketak tratatu eta erreduzitzeko sistema garatu zuen, eta milaka izarren posizioa ere neurtu zuen. 1830ean argitaratu zuen Tabulae Regiomontanae lana erreferentziazkoa izan zen hamarkada askoan. Lurretik izar bateraino dagoen distantzia neurtu zuen lehena izan zen Bessel; izan ere, 61 Cygni izarraren paralaxia neurtu zuen. Bestalde, 1844an, Sirius eta Procyon izarrak sistema bikoitzak zirela iragarri zuen. Kasu horretan ere bere neurketa zehatzetan oinarritu zen. Neurketek erakusten zutenez aipatutako izarrek ibilbide zuzena egin beharrean, desbideratze periodikoak jasaten zituzten. Desbideratzeak izar horiek inguruan biraka zituzten beste izar-lagunen eragintzat jo zituen Besselek, zuzen jo ere. Neurketen zehaztasunak askoz ere handiagoa izan behar badu ere, Besselek erabilitako metodo hori da gaur egun ere erabiltzen dena izarren inguruan diren planetak aurkitzeko. Lorpen guzti horiek direla eta, Bessel astrometria modernoaren sortzailetzat hartu ohi da.

Astrometriaren teknikak erabilita izarraren posizioa neurtzen badugu periodikoki, denbora-tarte luze batean, irudian erakusten den bezalako desbideratzeak beha daitezke. Desbideratze horrek izarrak lagun iluna duela erakusten du. Metodo hau izar-sistema bikoitzak ez ezik, izarren inguruko planetak aurkitzeko ere erabili da

GPS eta antzeko orientaziorako sistema modernoen eraginez, posizio-astronomiak ikuspegi praktikoenetatik garrantzia galdu badu ere, hala nola orientazio eta nabigaziorako, ez du gaurkotasunik galdu beste esparru guztietan. Oinarrizko bi helburuei eusten die: astronomoei erreferentzia-sistemak eskaintzea eta UTC (Denbora Unibertsal Koordinatua) definitzen laguntzea. Oinarrizkoa da, halaber, zerutar mekanikarako, izar-multzoen dinamikarako eta distantzia kosmikoen eskala finkatzeko. Astrometriaren teknikekin eguzki-sistemaz kanpoko planetak aurkitu dira, arriskutsuak izan litezkeen Lurraren inguruko objektuen (NEO) jarraipena egin eta Plutonetik haratagoko objektuak aurkitu dira.

Posizio-astronomiaren garrantziaren adierazle da ESAk (Europako Espazio Agentziak) helburu astrometrikoetarako 1989tik 1993ra martxan izan zuen Hipparcos satelitea. Berrehun zientzialarik baino gehiagok proposatutako neurketak eta azterketak egin ziren hainbat astro-motaren hiru eremutako datuak zehazteko: paralaxian oinarritutako distantziak, izar aldakorren distirak eta izar-sistemen osagaien posizioen neurketak. Hipparcosen lanaren ondorioz, 118.218 objekturainoko distantziak lortu ziren arku-segundo baten milarenaren zehaztasunarekin, eta milioi batetik gorako beste objektu batzuetarainokoa, arku-segundo baten 25 milarenen zehaztasunarekin. Datuen zehaztasunak astrofisikaren hainbat eremuren berregokitze-garai oso interesgarria ireki zuen, hala nola izarren egitura eta eboluzioan, eta galaxien egitura, dinamika eta eboluzioa.